Đào tạo dựa trên năng lực (Competency-Based Learning - CBL) là một cách tiếp cận mang tính chiến lược cao để phát triển kỹ năng của nhân viên, nếu được thực hiện đúng cách, có thể dẫn đến sự chuyển đổi tổ chức. 

Các chương trình CBL kiểm tra năng lực của những người có hiệu suất cao nhất, phác thảo bản đồ năng lực dựa trên các kỹ năng, khả năng đã được chứng minh của những cá nhân đó và nhu cầu kinh doanh xác định của tổ chức. Các bản đồ năng lực cung cấp một khung minh bạch cho việc tuyển dụng, đào tạo và thăng tiến nhằm khuyến khích sự tự đánh giá của nhân viên, mài giũa các kỹ năng có được, tiếp thu những cái mới và tham gia tích cực vào hành trình học tập chung.

Thuật ngữ về “năng lực” lần đầu tiên được xác định vào năm 1973 bởi nhà tâm lý học người Mỹ

David McClelland, chỉ ra các yếu tố của con người mang tên “năng lực”. “Năng lực” của một người khác là đặc điểm cá nhân của mỗi người (thường được kết hợp với những đặc điểm khác) cho phép thực thi hiệu quả một nhiệm vụ trong một tổ chức nhất định. Theo McClelland, năng lực là “nhiệm vụ và tổ chức cụ thể”, do đó chúng chỉ tồn tại trong tham chiếu một nhiệm vụ cụ thể liên quan đến công việc trong một tổ chức cụ thể. Ví dụ, thông thạo một ngoại ngữ nhất định chỉ là một năng lực nếu nó là điều cần thiết để thực hiện hiệu quả một vai trò nhất định trong một tổ chức nhất định. Dựa trên ý tưởng này, mỗi tổ chức (doanh nghiệp) phải xác định nhóm năng lực rất cụ thể và đặc biệt của riêng mình. Điều này tạo thành một “mô hình năng lực”

Boyatzis đã kiểm tra những năng lực được xác định bởi tất cả các mô hình năng lực đã được thiết lập trước đó và xác định năng lực là một đặc điểm cơ bản của một cá nhân, có liên quan đến hiệu quả hay hiệu suất cao trong công việc, có thể là động lực, đặc điểm, kỹ năng, khía cạnh về hình ảnh bản thân hoặc vai trò xã hội của một người, hoặc cơ thể kiến thức mà người đó sử dụng. Đồng thời, Boyatzis xác định một cơ sở của năng lực chuyển đổi mà tất cả các nhà quản lý hiệu quả, bất kể ngành nghề của họ, có xu hướng sở hữu. Định nghĩa về năng lực của Boyatzis bảo tồn các thuộc tính của nhiệm vụ và tổ chức cụ thể, nhưng rộng hơn đáng kể. Điều này tạo nên khái niệm hiện tại theo đó năng lực được định nghĩa là mỗi đặc tính cá nhân (thường được kết hợp với các đặc điểm khác) có thể dẫn đến hiệu suất công việc tốt, hay thậm chí đơn giản hơn, một kỹ năng quan trọng cần thiết để thực hiện công việc.

Sự phát triển của định nghĩa về năng lực đã mở đường cho sự hiểu biết rằng năng lực là trung tâm của sự thành công. Do đó, phân tích người đạt thành tích cao và người có hiệu suất hàng đầu giúp xác định các năng lực (kiến thức, hành vi, thái độ, kỹ năng) tạo ra kết quả khác biệt.

>> Quản lý con người là gì? Các kỹ năng cần có để quản lý con người

>> Xây dựng kế hoạch đào tạo nhân viên trong doanh nghiệp

>> Mô hình mục tiêu học tập ABCD trong đào tạo nhân sự

Vậy đào tạo dựa trên năng lực là gì?

Đó là một cách tiếp cận giáo dục tập trung vào người học thể hiện kết quả học tập mong muốn ở mỗi bước của chương trình. Một chương trình đào tạo dựa trên năng lực không liên quan đến hành trình học tập mà theo đuổi kết quả cuối cùng. Do đó, kết quả học tập phải được nêu rõ từ đầu. Người học trưởng thành có xu hướng đánh giá loại chương trình học này hấp dẫn hơn, vì họ có thể thấy mục tiêu và lợi ích ngay từ đầu. Các chương trình đào tạo dựa trên năng lực thường bao gồm các hoạt động không đồng bộ, tự phát triển, bởi vì chúng đặt trách nhiệm lên người học và thúc đẩy quyền sở hữu giáo dục cá nhân. Người học trong các môi trường này phải là người học độc lập và vì họ phải chứng minh mình có được năng lực cụ thể, họ không thể là người tiếp nhận thông tin thụ động.

Kết hợp tất cả các phần lại với nhau, chúng ta có thể thấy rằng mục tiêu đầu tiên của tổ chức phải là sự phát triển các năng lực vai trò chức năng cụ thể theo cách sắp xếp và hỗ trợ các mục tiêu của tổ chức. Bảng tổng hợp các năng lực của tổ chức, đại diện cho bản đồ năng lực.

Bản đồ năng lực xác định khả năng về hiệu suất của người học cũng như đo lường các khả năng và đặc điểm. Đánh giá các bản đồ liên quan đến năng lực hiện tại hiện tại giúp dễ dàng xác định các lỗ hổng trong đầu ra công việc và nhận thức được các lỗ hổng này là bước đầu tiên để đảm bảo tổ chức của bạn đạt được mức độ cạnh tranh thể hiện lợi thế trên thị trường.

Vậy tại sao đào tạo dựa trên năng lực lại quan trọng?

Đào tạo dựa trên năng lực giúp tối ưu chi phí và đạt được kết quả cao. Nó cho phép bạn đánh giá nhân viên của mình có năng lực cá nhân ra sao với năng lực của công việc, vì vậy bạn có thể đặt nhân tài vào các vị trí đảm bảo sự phát triển và hiệu suất tốt nhất của họ.

Đào tạo dựa trên năng lực thúc đẩy học tập cá nhân. Loại chương trình này phù hợp với nhiều cách học và mức độ tham gia. Vì đào tạo dựa trên năng lực là dựa vào kết quả, thiết kế đánh giá và thực hiện là rất quan trọng. Việc tự học có thể rất riêng biệt và cho phép người học quyết định thời gian muốn đầu tư vào việc học, thậm chí có thể bỏ qua việc đánh giá. Điều này đặt rất nhiều trách nhiệm lên các nhà thiết kế đánh giá, bởi vì đánh giá phải là một phương tiện chính xác, nhất quán, có thể đo lường được để thể hiện kỹ năng nhất định.

Đào tạo dựa trên năng lực thúc đẩy lợi thế cạnh tranh. Biết được các năng lực thúc đẩy hiệu suất tốt nhất đặt các tổ chức vào vị trí để lựa chọn, phát triển và thúc đẩy những người thực hiện thành công. Trong môi trường kinh doanh ngày nay, các năng lực cũng mang lại lợi thế cạnh tranh cho kế hoạch thành công. Trong Tiểu luận về Sức mạnh Trí tuệ của Con người (Essays on the Intellectual Powers of Man), Thomas Reid đã viết, “một chuỗi không mạnh hơn liên kết yếu nhất của nó”. Tương tự, một tổ chức chỉ được mạnh bằng nhân tài yếu nhất của nó, vì vậy điều quan trọng là đảm bảo rằng mọi người đều được định vị để thành công.

Đào tạo dựa trên năng lực bền vững hơn là các mô tả công việc. Vì năng lực được xác định từ khả năng và đặc điểm của những người thành công cao, chúng có thể được các tổ chức sử dụng để đào tạo và đánh giá nhân tài trong thời gian dài; năng lực tồn tại lâu hơn các mô tả công việc. Chúng có thể được sửa đổi và phát triển, nhưng cốt lõi của chúng vẫn không thay đổi. 

Giờ đây, bạn có thể tổ chức đào tạo dựa trên khung năng lực hoàn toàn nhanh chóng với Acabiz. Acabiz giúp bạn xây dựng khung năng lực phù hợp với từng vị trí của từng phòng ban trong công ty, từ đó đánh giá toàn diện Kỹ năng, Thái độ và Kiến thức của toàn bộ nhân viên, từ đó gợi ý kế hoạch và lộ trình đào tạo phù hợp để nâng cao năng lực nhân sự. Là phần mềm đào tạo nhân sự trực tuyến với thiết kế khung năng lực đầu tiên tại Việt Nam, Acabiz sẽ giúp bạn triển khai đào tạo một cách tối ưu nhất. Tìm hiểu chi tiết Acabiz tại đây.

Nguồn (Competency-Based Learning của Obsidian Learning, Agilearn dịch)